ฮิเดะกิ โทโจ (ญี่ปุ่น: ????, ?? ?? T?j? Hideki (วิธีใช้?ข้อมูล) ) ?; 30 ธันวาคม พ.ศ. 2427 - 23 ธันวาคม พ.ศ. 2491) เป็นนายกรัฐมนตรีคนที่ 27 ของญี่ปุ่น (สมัยที่ 40) และเป็นผู้บัญชาการกองทัพจักรวรรดิญี่ปุ่นในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง
เกิดที่เมืองโคจิมะชิชานกรุงโตเกียวในปี พ.ศ. 2427 เป็นบุตรคนที่สามของฮิเดโนะริ โทโจ นายทหารในกองทัพจักรวรรดิญี่ปุ่น พี่ชายสองคนเสียชีวิตก่อนที่เขาจะเกิด ในปี พ.ศ. 2452 เขาได้สมรสกับคัตสุโกะ อิโตะ มีบุตร 3 คน และธิดา 4 คน
ฮิเดะกิ โทโจ สำเร็จการศึกษาระดับที่ 17 จากโรงเรียนนายร้อยแห่งกองทัพกองทัพจักรวรรดิญี่ปุ่น ในปี พ.ศ. 2458 ในอันดับที่ 42 จากจำนวนนักเรียนนายร้อย 50 คน ได้รับแต่งตั้งยศร้อยตรี สังกัดทหารราบ
ต่อมาในปีเดียวกันเขาได้สำเร็จการศึกษาขั้นสูงสุดจาก Army War College จากนั้นในปี พ.ศ. 2462 เขาได้เลื่อนยศเป็นร้อยเอก บัญชาการกองร้อยทหารรักษาพระองค์ที่ 3 ต่อมาเขาได้ถูกส่งไปประเทศสวิตเซอร์แลนด์ในฐานะทูตทหาร หลังจากกลับมาจากภารกิจ ในปี พ.ศ. 2463 เขาได้เลื่อนยศขึ้นเป็นพันตรี ในปีต่อมาเขาก็ถูกส่งไปทำงานเป็นที่ปรึกษาฝ่ายพลเรือนที่ประเทศเยอรมนี
ฮิเดะกิ โทโจ เป็นนายทหารอาชีพที่มีเกียรติประวัติดีเด่น เป็นคนดีซื่อสัตย์และมีคุณสมบัติครบถ้วนของความเป็นสุภาพบุรุษตามมาตรฐาน ของซามูไร เคยดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีกระทรวงทหารบกในรัฐบาลของเจ้าชายโคโนเอะ เมื่อที่ประชุมร่วมกับสมเด็จพระจักรพรรดิของรัฐบาลโน้มเอียงไปในทางการทำสงคราม เจ้าชายโคโนเอะได้กราบถวายบังคมลาออกจากนายกรัฐมนตรี และ โทโจ ได้รับแต่งตั้งเป็นนายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นสืบต่อมา อันเป็นการเริ่มต้นของสงครามโลกครั้งที่สอง ด้วยการถล่มเพิร์ลฮาเบอร์ พร้อม ๆ บุกเข้าสู่อินโดจีน สยาม มลายู ฟิลิปปินส์ ฯลฯ ในเวลาต่อ ๆ มา ด้วยชัยชนะติดต่อกันมาระยะหนึ่ง ก่อนจะเริ่มพ่ายแพ้และกลายเป็นฝ่ายรับหลังยุทธนาวีที่มิดเวย์ ในช่วงแรกๆจะมีขบวนการสันติภาพที่ก่อตั้งขึ้นโดยอดีตนายกรัฐมนตรี ข้าราชสำนัก และแม้กระทั่งเชื้อพระวงศ์บางองค์ ให้ปลดโทโจออกตามคำเรียกร้องของฝ่ายที่ต้องการจะหยุดยั้งสงครามไว้ แต่สมเด็จพระจักรพรรดิก็ไม่ทรงยอดปลดโทโจออกตามคำเรียกร้อง เพราะในระหว่างสงครามยังไงเสียญี่ปุ่นก็ต้องอาศัยโทโจดำเนินการรบ แต่เมื่อชัดเจนว่าญี่ปุ่นกำลังเพลี่ยงพล้ำในสงครามหลังจากยุทธการโอะกินะวะ อันเป็นผลจากการทิ้งระเบิดนิวเคลียร์ถล่มฮิโระชิมะและนะงะซะกิ และการประกาศสงครามต่อญี่ปุ่นของสหภาพโซเวียต เมื่อสหรัฐอเมริกาประกาศให้ญี่ปุ่นยอมแพ้โดยไม่มีเงื่อนไข โทโจ จึงลาออกและสมเด็จพระจักรพรรดิฮิโรฮิโตทรงประกาศยุติสงครามด้วยการยอมแพ้ต่อฝ่ายสัมพันธมิตรอย่างไม่มีเงื่อนไข โดยหวังว่าทางสหรัฐอเมริกาจะใจกว้างกว่าสหภาพโซเวียต ช่วง 1 วันก่อนจักรพรรดิฮิโรฮิโตทรงประกาศยอมแพ้สงครามอย่างไม่มีเงื่อนไข มีความพยายามจากนายทหารฝ่ายขวาจัดบางกลุ่มพยายามก่อการรัฐประหาร เพื่อให้กองทัพสู้ตายและไม่ยอมแพ้แต่ศัตรู ทหารกบฏบางส่วนก็ฆ่าตัวตายหนีความผิดแต่ไม่ประสบความสำเร็จ หลังจากจักรพรรดิทรงประกาศยอมแพ้ในวันที่ 15 สิงหาคมแล้ว
ในระหว่างบริหารประเทศญี่ปุ่นเป็นเวลานานในช่วงสงคราม เขาเป็นตัวอย่างของนายทหารที่จงรักภักดีต่อสมเด็จพระจักรพรรดิอย่างยิ่งยวด มีหลักฐานหลายครั้งว่าเขาดำเนินนโยบายด้วยความเคารพในแนวทางที่สมเด็จพระจักรพรรดิมีพระประสงค์แม้จะมีเหตุผลด้านอื่นที่ดีกว่า หลังสงครามเขาถูกจับกุมตัวนำขึ้นพิจารณาคดีในศาลอาชญากรสงคราม ในวันที่ถูกจับเขาพยายามยิงตัวตาย แต่ไม่ประสบผลสำเร็จ คำให้การของเขาต่อศาลอาชญากรสงครามนั้นยืนยันความรับผิดชอบแต่ผู้เดียวในการ ก่อสงคราม รวมไปถึงคำให้การที่ชี้ว่า สมเด็จพระจักรพรรดิฮิโระฮิโตะมิได้ทรงเกี่ยวข้องกับการเริ่มสงคราม
ภายหลังสงครามสิ้นสุดลง ฮิเดะกิ โทโจได้ถูกตัดสินลงโทษประหารชีวิตในข้อหาอาชญากรรมสงคราม ในวันที่ 23 ธันวาคม พ.ศ. 2491 ตามคำพิพากษาของศาลอาชญากรสงครามของฝ่ายสัมพันธมิตร ซึ่ง เถ้ากระดูกของโทโจ อยู่ที่ศาลเจ้ายะซุกุนิ ภายหลังได้มีการสำรวจทรัพย์สินที่ทางสัมพันธมิตรอายัดไว้ และพบว่าไม่มีทรัพย์สมบัติอะไรเหลืออยู่เลยนอกจากบ้านเก่า ๆ หนึ่งหลัง ฝ่ายสัมพันธมิตรจึงตัดสินใจส่งคืนให้กับภรรยาหม้ายของโทโจไป [ต้องการแหล่งอ้างอิงดีกว่านี้]
ฮ. อิโต ? คุโระดะ ? ซันโจ ? ยะมะงะตะ ? มะสึกะตะ ? ฮ. อิโต ? คุโระดะ ? มะสึกะตะ ? ฮ. อิโต ? โอกุมะ ? ยะมะงะตะ ? ฮ. อิโต ? ไซอนจิ ? คะสึระ ? ไซอนจิ ? คะสึระ ? ไซอนจิ ? คะสึระ ? ยะมะโมะโตะ ? โอกุมะ ? เทะระอุชิ ? ฮะระ ? อุชิดะ ? ทะกะฮะชิ ? โทะ. คะโต ? อุชิดะ ? ยะมะโมะโตะ ? คิโยะอุระ ? ทะ. คะโต ? วะกะสึกิ ? ก. ทะนะกะ ? ฮะมะงุจิ ? ชิเดะฮะระ ? ฮะมะงุจิ ? วะกะสึกิ ? อินุไก ? ทะกะฮะชิ ? ไซโต ? โอะกะดะ ? โกะโต ? โอะกะดะ ? ฮิโระตะ ? ฮะยะชิ ? โคะโนะเอะ ? ฮิระนุมะ ? น. อะเบะ ? โยะไน ? โคะโนะเอะ ? โทโจ ? โคะอิโซะ ? ค. ซุซุกิ ? ฮิงะชิกุนิ ? ชิเดะฮะระ ? โยะชิดะ ? คะตะยะมะ ? อะชิดะ ? โยะชิดะ ? อ. ฮะโตะยะมะ ? อิชิบะชิ ? คิชิ ? อิชิบะชิ ? คิชิ ? อิเกะดะ ? ซะโต ? ค. ทะนะกะ ? มิกิ ? ท. ฟุกุดะ ? โอฮิระ ? ม. อิโต ? ซ. ซุซุกิ ? นะงะโซะเนะ ? ทะเกะชิตะ ? อุโนะ ? ไคฟุ ? มิยะซะวะ ? โฮะโซะกะวะ ? ฮะตะ ? มุรุยะมะ ? ฮะชิโมะโตะ ? โอะบุชิ ? อะโอะกิ ? โมะริ ? โคะอิซุมิ ? อะเบะ ? ย. ฟุกุดะ ? อะโซ ? ฮะโตะยะมะ ? คัง ? โนะดะ ? อะเบะ
